O ZAMANLAR [İdil Tulun-Günay Tulun]

 *
Cızırtılı 45'liklerle ilgili yazımızı okuduktan sonra, bazı dostların aklına; "O günlerde ülkemizde neler oluyor, bu arada insanlar hangi tür müzikle haşır neşir oluyordu?" sorusu takılmış.
Tıpkı bizim gibi... 


Biz de ABD-Việt Nam Savaşı'nın, Kıbrıs'ı kendi toprakları arasına  katmak amacıyla darbe yapan Yunanistan'ın bu darbesini etkisiz  kılmak ve zulüm gören soydaşlarını kurtarmak için uluslararası  hukuk kuralları çerçevesinde Türkiye'nin Kıbrıs'a çıkışının,  ABD'nin ülkemize ambargo uygulamasının, dünyanın en güçlü  monarşilerinden biri olan İran'ın başındaki Şah Rıza Pehlevi'nin  bir çırpıda devrilmesinin, bundan kısa bir süre sonra çıkacak olan  İran-Irak Savaşı'nın fazlaca duyulan ayak seslerinin, bitmek tükenmek bilmeyen öğrenci olaylarının, her gün birkaç gencin sağ-sol kavgasında birbirine kıymasının, çeşitli anarşik olayların, askerî yönetimlerin ve devalüasyonlarla dolu bir ortamda yaşamanın sıkıntıları arasında "İnsanımız o günlerde neler dinlermiş?"; diye düşünüp dururuz bazen. 

 Bugüne kadar da "ilk fırsatta bir araştıralım" der, sonra; günlük işlerin yoğunluğu içinde, bu konuya ayıracak zaman bulamazdık. 
Bu kez bulduk o fırsatı ve başladık araştırmaya...
Sonuç gerçekten de ilginç.
Vardığımız sonuç desek daha doğru olur. 


Bugün ilk duyduğumuz anda hemen dikkatimizi çeken, hepsi birbirinden güzel eserler o günlerin ürünleriymiş meğer. 
O günlerin Türkiye'sinde yaşanan müzik zevk ve bilinci, bugünkü düzeyin çok çok üstündeymiş.

Hadi gelin, hep birlikte dönelim o günlere... Hem de bu yazı için, en zayıf listelerden birinin yayınlandığı 2 Aralık 1970 gününü ele alarak... 

Bundan 40 küsur yıl önce o kargaşa günlerinde insanlar neler dinler, listeler bize neler anlatır diyerek giriyorum konuya... 

Klasik müzik plakları listelerin ilk sıralarında yer alamasa da bayağı bir satış rakamına ulaşmaktaymış. Klasik müzik tarzında yapılmış eserleri "Batı Müziği"ne adapte eden Arjantinli ünlü kompozitör Waldo de Los Rios'un kamçıladığı plak piyasası; Paul Mauriat, James Last, Raymond Lefevre gibi büyük orkestraların aranje ettiği bu tür parçalarla şaha kalkmış. Bu arada Waldo de Los Rios Orkestrası'yla Beethoven'un 9. senfonisi Ode To Joy'u "A Song of Joy" adıyla plağa okuyan Miguel Rios ve ardından İnci Avcıları'ndan bir aryayla Marcus, bu tür müziği iyiden iyiye sevdirmiş bizlere... Geçmişte de Alexander Borodin'in "Prens İgor Operası'ndan Poloveç Dansları"nı Vic Damone, Perry Como, Dario Moreno gibi sanatçılar "Stranger In Paradise" ismiyle dünyaya sunmuş; Joaquín Rodrigo'nun ünlü gitar konçertosunu Richard Anthony "Aranjuez Mon Amour", Alpay'sa "Esterella del Mar" adıyla plak yapmışlardı. Bu ve buna benzer çok sayıda eser, bu tür müziğe iyiden iyiye aşina olmamızı sağlamıştı. 

Türkiye radyolarının çok eski yıllardan beri sürdürdüğü her türlü müziğe yer veren anlayışını da yabana atmamak, hatta kutlamak gerek. 

1970 yılının Aralık ayı başında, müzik çevrelerinde, en fazla şunlar konuşulmuş: "Anadolu Pop"un yükselişini gümbür gümbür sürdürmesi... Cliff Richard’ın sanat hayatında 13. yılını dolduruşu... Cat Stevens’ın unutulmaz eseri "Lady D’arbanville"in çıkışı... İngiltere’nin dört büyük müzik festivali "Bath, Plumpton, Yorkshire ve Isle of Wight"ın yükselen ünü... "Woodstock"ın; özlenen, sabırsızlıkla beklenen bir festival kimliğine bürünmesi... Festivallerde Deep Purple’ın binlerce kişiyi çılgına döndürüşü... Cem Karaca’nın "İlk Öğrendiğim Şarkı Johnny Guitar, ilk sevdiğim kız Suadiyeli Nesrin” sözleri...                                                                                                                                                                            
2 Aralık 1970 günü listelerde gezinenlerse şunlar: 

TÜRK SANAT ve POP MÜZİĞİNDEN 45'LİKLER: DORUKTAKİ 20 
1.Yarım Kalan Aşk - Behiye Aksoy
2.Ben Seni Unutmak İçin Sevmedim - Güzide Kasacı
3.Unuttun Beni Zalim - Zeki Müren
4.Arım, Balım, Peteğim - İsmet Nedim
5.Sevemedim Kara Gözlüm - Şükran Ay
6.Aşkın Kanunu - Emel Sayın
7.Ömrümce Adım Adım - Mustafa Sağyaşar
8.Vicdan Azabı - Orhan Gencebay
9.Sevenler Mesut Olmaz - Orhan Gencebay
10.Bir Fincan Kahve - Şükran Ay
11.Kıskanırım - Gönül Akkor
12.Uykuda mısın Sevgili Yârim? - Nebahat Yıldız
13.Ömrümce Adım Adım - Ziya Taşkent 

14.Bir Fincan Kahve - Nuri Sesigüzel 
15.Ne Senin Aşkına Muhtaç - Gönül Yazar
16.Açık Bırak Pencereni - Yaşar Özel
17.Aşkımı Süpürmüşler - Sokak Çocuğu Ali
18.Asmam Çardaktan - Özay Gönlüm
19.Emmioğlu - Nuri Sesigüzel
20.Son Ümidim de Bitti - Mustafa Sağyaşar  


TÜRK MÜZİĞİ UZUN ÇALARLARI: DORUKTAKİ 5 
1.Emel Sayın 
2.Zeki Müren
3.Müzeyyen Senar
4.Behiye Aksoy
5.Yaşar Özel 


POP MÜZİK UZUN ÇALARLARI: DORUKTAKİ 10
1.Tom - Tom Jones
2.Moog Espana - Moog Sid Bass
3.Woodstock - Orijinal Woodstock Müziği
4.Credence Clearwater Revival - C.C.Revival
5.Alive Alive O - Jose Feliciano
6.We Made It Happen - Engelbert Humperdinck
7.Let It Be - Beatles
8.Golden Greats - The Venture
9.Led Zeppelin II - Led Zeppelin
10.Ajda Pekkan - Ajda Pekkan


Listelerdeki Kaynaklar:
Disko Papağan (Eskişehir), Galeri Böcek (Laleli-İstanbul), 
Hey Dergisi 

(Türkiye), İstanbul Plak (Kadıköy-İstanbul), Karakedi Plakevi (Beyoğlu-
İstanbul), Lale Plak (Tünel-İstanbul), 
Sahibinin Sesi Plakları (Sirkeci-

İstanbul), Zuhâl Plakevi (Çemberlitaş-İstanbul)...

  İdil Tulun     Günay Tulun